Nft dünyasına ilk girdiğimde, bu sürecin artist ile internetteki Nft platformları arasında sınırlı olacağını düşünmüştüm. Yanılmışım…
Yeni dünyanın sanattaki sınırları ortadan kaldırdığı bugünlerde, Nft üzerinden para kazanmak sadece sanatçılara ait bir durum değil. Geleneksel sanatı savunan galeriler özellikle bu konuda gün geçtikçe daha aktif olmaya başladılar ve her geçen gün galeri duvarlarında tabloların yanı sıra televizyon ekranları da yer almaya başladı.
Barcelona´dayken ilk önce Misonny Sanat Festivali´den, Nft işlerimi onların yeni sanat festivalinde sergilemek isteyip istemediğim sorulmuştu. O anda inanılmaz şaşırmıştım çünkü daha önce de belirttiğim gibi o ana kadar Nft işlerim benim için sadece Foundation´da sergileyeceğim ve satışa sunabileceğim bir yerdi ve bunun görünürlüğü de sadece kişinin kendi cep telefonu / Ipad / bilgisayar ekranlarındaydı. Önce çok temkinli yaklaşmıştım bu teklife. Biraz araştırdıktan sonra aslında dünya genelinde bu durumun yaygınlaşmaya başladığını fark ettim. Londra, Berlin, değişik Asya ülkeleri… Her yerde artık galeriler bu değişime kucak açmıştı. Her ne kadar çoğu galeri hâlâ geleneksel sergileme yöntemini savunsa da, Nft dünyasının gerçek dünyada somutluğunu görmek beni çok mutlu etmişti. Misonny Sanat Festivali sırasında birçok televizyon ekranında, değişik sanatçıların Nft işleri sergilendiği gibi aynı sanatçının somut sanat eserleri de yer almıştı. Aslında bu durum hepimizin Nft´nin ne demek olduğunu insanlara anlatmaya çalıştığımız sürecinin birebir gerçek hâliydi. Festivale katılan izleyiciler, festivalin kendi metaverse´inde, viral gözlükler sayesinde sanki dijital bir sanat galerisindeymişçesine süreci deneyimliyorlardı.
Daha sonra farklı ülkelerden birçok Nft sanat galerisinden mailler aldım. İşlerimi onların dijital galerilerinde sergilememi teklif ediyorlardı. Düşündüğümde, benim için bu durum klasik galericilikten farklıydı, gerçek dünyada bir televizyon ekranında sergilenmeyecekti, kimse kendi evinden kalkıp o galeriye gidip benim işlerimi ve başka sanatçıların işlerini görmeyecekti. Bu sanat galerileri klasik web sitesi tasarımlarının yanı sıra aynı zamanda alternatif bir şekilde kendi metaverse´lerinde de işleri sergileyebilecek ve satabileceklerdir. Olumlu tarafı, işlerimin satılma ihtimali artacaktı, ikimiz de anlaştığımız komisyonlar üzerinden para kazanacaktık. Halihazırda Foundation´da işlerimi sergiliyor ve bu dijital galerilerden daha az komisyon veriyorken, bu teklifleri kibar bir şekilde reddetmeye devam ediyorum.
Ardından bambaşka bir dünya ile tanıştım. “Discord” sohbet grupları. Özellik Asya´da inanılmaz yaygın olan bu sohbet grupları (birçoğunun 15.000´den fazla üyesi mevcut). Bu gruplarda birbirlerine beğendikleri Nft artistlerinin anime işlerini önerip, dünya genelindeki Nft pazarında çok aktif bir şekilde yer alıyorlar. Bu gruptakiler Nft artistlerinden hiçbir komisyon istemiyorlar. Bu desteği gönüllü olarak yapıyorlar. Zaman zaman Instagram vb. platformlarda tanıştıkları artistleri de bu sohbet gruplarına davet ediyorlar, tabi ben Çince ve Korece bilmediğim için, bu sohbet grupları benim için çok sohbet edebildiğim yerler olmadı.
Benzer Discord grupları Amerika´da da mevcut, davet edildiğim birkaç sohbet gruplarında, temel sohbet konusu Nft değildi. Daha çok bilgisayar oyunları üzerinden sohbet edip, ara ara birbirlerine satın aldıkları Nft´leri gösterip, bu sohbet odalarında daha yüksek fiyatlara satıyorlar. Bu da değişik bir Nft marketiydi benim için…
Bu farklı ve yeni Nft marketleriyle ilgili en son deneyimim, klasik sanat galeriyle oldu. Barselona´da yaptığım son kişisel resim ve heykel sergimin açılışından önce galeri sahibinden “Neden burada senin Nft işlerini sergilemiyoruz?” sorusu geldi. Benim için değişik bir deneyim olacağından “Neden olmasın?” dedim. Hemen duvarlara 3 tane minik, 1 tane büyük televizyon aşıldı. Ekranlarda listlediğim fotoğraf ve video Nft´leri sergilenecekti. Komisyon sistemi tamamen Barselona´daki klasik galeri oranlarındaydı: %50… Dijital platformların komisyon oranının kat be kat fazlasıydı. Ama dediğim gibi değişik bir deneyim olacaktı.
Sergi açılışında ve sonraki sergi sürecinde şunu fark ettim ki; klasik sanat galerisine giden sanatseverlerin neredeyse tamamı Nft hakkında bilgi sahibi değildi. Buna sanat galeri sahipleri de dahil. Sergiye gelen insanlara yaptığım dijital işleri anlatmaktan, herkese tek tek Nft 101 dersi verir gibi hissetmiştim… Sergi açılışının ertesi günü ise galeri sahibinden bir telefon geldi; “Bu Foundation´da nasıl hesap açıp, satış yapabilirim?”. O an anladım ki; Nft´yi herkes sözcük olarak duymuştu ama “Nft nedir?” sorusuna cevap verecek bilgi henüz o kadar hızlı yayılmıyordu. Bunun nedeninin de sanatseverlerin Nft´ye karşı olan önyargıları olduğunu gözlemledim.
Ben Nft işlerinin soyuttan somuta geçip, galeri duvarlarında yer bulmasını çok sevdim. Umarım o televizyon ekranlarının sayısı gün geçtikçe çoğalır, böylece ortaya atıldığı ilk dönemlerde aşırı abartılı ve spekülatif bir gelecek perspektifi olmakla eleştirilmiş olan metaverse kavramının yolculuğundan daha kısa bir sürede, Nft sanat işlerine gereken saygıyı görebiliriz.
Ümit SURAL
Barselona
